Ayollarda bepushtlik - bu reproduktiv tizimning o'ziga xos holati. Ayollarda bepushtlik deb 12 oy davomida muntazam himoyalanmagan jinsiy aloqada homila paydo bo'lmasligi aytiladi. 35 yoshdan oshgan ayollar uchun esa 6 oy ichida homila paydo bo'lmasligi holati aytiladi.
Bepushtlik haqida gapirganda, faqat ayol yoki erkak tanasining fiziologik muammolari bilan cheklanib bo'lmaydi. Bugungi kunda ushbu muammo ijtimoiy darajaga yetdi: istalmagan homiladorlik, erta abortlar va boshqa omillar jamiyatning psixologik holatiga salbiy ta'sir ko'rsatmoqda. Ammo reproduktiv organlarning muammolari yoki kasalliklari bilan bog'liq bepushtlik eng asosiy muammolardan biri bo'lib qolmoqda.
Ayollarda bepushtlik sabablari
Ayolning homilador bo'la olmasligining bir necha sabablari bor. Agar sherikning yomon unumdorligi (sperma urug'lantirish qobiliyati) haqida gap ketmasa, unda mutaxassis avvalo quyidagi variantlarga e'tibor berishi kerak:
- Reproduktiv organlarning genetik va tug'ma patologiyalari;
- Tos a'zolarining yallig'lanishi;
- Reproduktiv tizim funksiyalarining tabiiy ravishda yo'q bo'lib ketishi;
- Metabolik muvozanat va stressning kuchayishi;
- Gormonal yetishmovchilik va boshqa sabablar.
Ayollarda bepushtlik turlari
Bepushtlikni ikki turga ajratish mumkin:
- birlamchi, bunda ayol homilador bo'la olmasligi yoki tirik bolani umuman tug'a olmasligi mumkin;
- ikkilamchi - bunda, avval homilador bo’lganidan so’ng yoki bola tuqqanidan so’ng takroriy homiladorlik harakatlari muvaffaqiyatsiz tugaydi.
Agar biron bir sababga ko'ra ayolda bachadon naychalari va hatto bachadonning o'zi bo'lmasa, bepushtlik mutlaq deb hisoblanadi. Bunday patologiyaga ega ayollar o'zlari bolani ko'tarolmaydilar. Ammo reproduktiv yordam beradigan texnologiyalar, masalan, EKO usuli (ekstrakorporal urug'lantirish) yoki surrogat bilan, bunday ayollar biologik tabiiy bolali bo’lish imkoniyatiga ega.
Nisbiy yoki vaqtinchalik bepushtlik ko'pincha ma’lum bir paytda homiladorlikka xalaqit beradigan sabablarga ko'ra belgilanadi. Masalan, anovulyatsiya - bachadondan qon ketishining muntazamligini saqlagan holda ovulyatsiya yo'qligi bilan ajralib turadigan monofazik hayz sikli. Bu turli sabablarga ko'ra sodir bo'ladi: iqlim o'zgarishi, balog'at yoshi yoki menopauza. Nisbatan bepushtlikni to'g'ri yondashuv va o'z vaqtida davolash bilan bartaraf etish mumkin.
Bepushtlik sabablari tasnifi
- Endokrin bepushtlik tuxumdonlar patologiyasi (ularning susayishi, tuxumdonning polikistik sindromi va boshqalar) va boshqa endokrin (gipotalamus, gipofiz, buyrak usti bezi, qalqonsimon bez) va endokrin bo'lmagan organlar (jigar, buyraklar va boshqalar) buzilishi natijasi bo'lishi mumkin. Metabolik jarayonlarning buzilishi va ruhiy stress ham endokrin bepushtlikka olib kelishi mumkin.Endokrin bepushtlikning sababi nima bo'lishidan qat'i nazar, uning asosiy nuqtasi - ovulyatsiya mexanizmining buzilishi (anovulyatsiya).
- Tubal-peritoneal bepushtlik yallig'lanish jarayonlari paytida bachadon naychalarining o’tkazuvchanligi yoki qismlari atrofiyasi bilan tavsiflanad.
- Bachadonning bepushtligi bu bachadonning (embrion biriktirilgan va homila olib boriladigan organ) patologiyasi yoki uni yo'qligi. Bachadon patologiyasi tug’ma (ikki shohli bachadon, bachadonning ikkiga bo’linishi va boshqalar) va orttirilgan bo'lishi mumkin. (operatsiyalardan so'ng bachadondagi olib tashlash yoki chandiqlar, bachadon miomasi, endometrit, polipoz, endometriyal giperplaziya va boshqalar).
- Endometrioz bepushtlik - bu endometriyning (bachadon devorlarining ichki qatlami) bachadon tashqarisida patologik ko'payishi.
- Immunologik bepushtlik - erkak jinsiy hujayralariga antikorlar ishlab chiqarish bilan tavsiflanadi.
- Xromosoma anomaliyalari - ayolning bepusht bo'lishiga olib kelishi mumkin.
- Psixologik bepushtlik - ayolning ongli ravishda yoki ongsiz ravishda farzand ko'rishni istamasligi natijasida ko'riladi. Ba'zan bu homiladorlik va tug'ilish qo'rquvi. Ba'zida bu aynan shu odamdan farzand ko'rishni istamaslik. Ba'zida homiladorlik olib kelishi mumkin bo'lgan tashqi ko'rinishdagi o'zgarishlarga qarshilik va boshqalar.
- "Kelib chiqishi noma'lum bo'lgan bepushtlik" (idiopatik bepushtlik) - har ikkala sherikni har tomonlama tekshirishda bepushtlik sabablari aniqlanmagan taqdirda o'rnatiladi. Ikkala sheriklar ham sog'lom, ammo homiladorlik bo'lmaydi. Bunday holat odatiy holdir (barcha bepusht juftlarning taxminan 5-7%)
Ayollarda bepushtlik diagnostikasi
Bepushtlikni o'z vaqtida aniqlash uchun ayol muntazam ravishda ginekologik tekshiruvdan o'tishi kerak. Ayniqsa, anemiya bilan kechadigan uzoq muddatli qon ketish, hayz ko'rish oralig'ining uzayishi, qorinning pastki qismida og'riqlar, jismoniy zo’riqishdan keyin og'riqlar va boshqalar kabi alomatlar paydo bo'lsa.
Ayollarda bepushtlikni davolash
Bepushtlikni davolash uni yengishga, ya'ni homiladorlikning boshlanishiga va bolaning tug'ilishiga olib keladigan barcha mumkin bo'lgan usullardan foydalanishni anglatadi.
Bepushtlikni davolash faqat tekshiruvlar va testlar natijalarini olgandan so'ng boshlanadi, bu esa bepushtlikka nima sabablarga sabab bo'lganligini aniqlashga imkon beradi. Shundan so'ng, shifokorlar davolash, fizioterapiya yoki bemorning reproduktiv tizimi faoliyatini jarrohlik yo'li bilan tiklashga qaratilgan terapevtik texnikani ishlab chiqadilar.
manba: avicenna72.ru
Bo’lajak onalarda vitaminlar yetishmasligi holatini yengish uchun eng ko’p ishlatiladigan vitamin komplekslaridan biri Alfavit mamino zdorovyedir.
Alfavit mamino zdorovye bu – 500 mg dan, bir qadoqda 60 dona vitamin va mineral kompleksli tabletkalar.
Tabletkalar tarkibi: Yod, Foliy kislotasi, D-pantenol (B5 vitamini), B1 vitamini, B12 vitamini, B2 vitamini, B6 vitamini, S vitamini, PP vitamini, A vitamini (palmitat shaklida), temir, kalsiy, magniy, mis, xoletsalsiferol (D3 vitamini) ), Xrom, rux, biotin, E vitamini, marganets, K vitamini, L-taurin, molibden
Preparatning narxini ushbu bo’limda ko’rsa bo’ladi — https://apteka.uz/offer/alfavit-mamino-zdorove-vitaminno-mineralnyy-kompleks-tabletki-500-mg-n60
Homilador ayollarda qo’llaniladigan boshqa vitaminlar: Elevit, Komplivit, Foliy kislotasi, Vitarich va hk.
*Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar mavjud. Ishlatishdan oldin shifokor bilan maslahatlashing.