Epileptoid – jiddiy, bosiq, oʻzini tuta biladigan, oʻziga ishongan shaxs. Koʻproq erkaklarda namoyon boʻluvchi ushbu xarakter oʻta tartibliligi bilan ajralib turadi. Tartibligi, hamma narsaga qoidaga koʻra yondashishi bilan boshqalarni ham bezor qilib yuboradi. Vaziyat, atrof-muhit uning nazoratida boʻlishi kerak. Hokimiyatga intilish – epileptoid hayotining mazmuni, bosh maqsadi. Tabiatan ehtiyotkor epileptoid hokimiyat egasi boʻlganidagina oʻzini yaxshi his qiladi. Qaysi sohada boʻlmasin, xoh ishlab chiqarish, xoh sanʼat, uning yoʻlboshchisi, egasi boʻlishi kerak.
Epileptoid oldiga maqsad qoʻydimi, unga bir maromdagi qattiq mehnat bilan erishmaguncha qoʻymaydi. Gʻalaba bilan bogʻliq sohalar, sport turlari, oʻyinlarni juda yaxshi koʻradi.
Epileptoid agar yaxshi tarbiya topgan, axloqli boʻlsa – halollik, vijdonlilik, masʼuliyatlilikda unga teng keladigani topilmaydi. Haqiqat uchun kurash uning zoʻr kirishib bajaradigan ishi. Bunda u hech kimni ayab oʻtirmaydi. Shuning uchun epileptoidlar koʻpincha yurist, advokat, prokuror, politsiyachi kabi kasblarni egallaydi va oʻz imkoniyatlarini toʻligʻicha namoyon qiladi. Javobgarlikni yaxshi his qilgani uchun koʻpincha rahbariyatning maqtoviga sazovor boʻladi.
Epileptoid odamlarni oq va qoraga ajratishga oʻrgangan. Unda boshqa rangli boʻyoqlar yoʻq. Konservativ ( qotib qolgan eskicha ) fikrlarga suyangani uchun yaxshi va yomon haqidagi tasavvurini sira oʻzgartirmaydi. Odamlarga nisbatan tushinuvchanlik, kechirimlilik shakllanmagan unda.
Begonalarga shubha bilan qaraydi. Eski va sinalgan doʻstlarni maʼqul koʻradi. Ular uchun togʻday qalqon boʻlishga tayyor. Biroq yangi tanishlarni oʻziga yoʻlatishi deyarli imkonsiz. Shubhakorligi tufayli odamlardan koʻra hayvonlarni yaxshi koʻradi. Chunki odamdan nima kutishni bilmaysan, u oʻzgarishi mumkin, hayvonlarning xulq-atvorida esa oʻzgarish boʻlmaydi, ular “xiyonat” qilmaydi. “Hayvonlarni oʻrganganim sari odamlardan koʻnglim qolyapti” degan aforizm aynan epileptoidga tegishli.
Epileptoid xiyonatni hech qachon kechirmaydi. Unga yetkazilgan ozorni yillab koʻnglida saqlab yuradi. Qaysi oʻqituvchi unga 5-sinfda “3” baho qoʻyganligi doim esida turadi. Buni yodga olganida oʻsha oʻqituvchini jahl bilan soʻkib ham qoʻyadi.
Epileptoidning oʻzgarishini kutish – daraxtning yurishini kutish kabi ahmoqlikdir.
➡️ Bolaligi: Odatda ota-onasidan biri yo ikkalasi ham epileptoid boʻlsa, bolada ham shunday xarakter shakllanadi. Doimiy ozodalik va tartibni talab qilish bolaga ham oʻz taʼsirini koʻrsatadi.
Epileptoid bola kattalarning oʻzini tutishini kuzatib, kitoblardagilarni oʻqib qanday boʻlishi kerakligini oʻrganib oladi va doim oʻzini shunday tutadi. Bogʻcha va maktabda oʻzini yaxshi, odobli tutadi. Bunday bolalar ota-ona va oʻqituvchi uchun juda qulaydir.
➡️ Tashqi koʻrinishi: Epileptoidning tana tuzilishi atletlarniki singari, kelishgan va pishiq. Biroq besunaqaylik, assimetriyani ham koʻrish mumkin.
Koʻpincha klassik hamda sport kiyimlarini maʼqul koʻradi. Kiyimlari odatda toʻq rangda, kulrang va jigarrang boʻladi. Uni hech qachon pala-partish koʻrmaysiz, doim toza va tartibli. Koʻylagi ideal darajada dazmollangan, tuflilari yarqiraydi. Kiyimlarini tinimsiz almashtiradi, oʻzi esa bir kunda bir necha marotaba dush qabul qilishi mumkin. Soch turmagi doim bir xil, oʻzgarmaydi. Ortiqcha aksessuarlarni koʻrmaysiz unda.
Mimika, xatti-harakatlari juda bosiq, ifodaviyligi past. Sekin gapiradi, hamma detallarni mayda-chuydasigacha aytadi. Ular gapni oxiriga yetkazgunicha “tez-tez gapirsangchi” deb suhbatdoshi portlab ketishi ham mumkin. Bahslashganda odamni shaxsiyatiga tegishi juda oson.
➡️ Yashash tarzi: Epileptoid shinam va albatta top-toza uyda yashaydi. Har kuni uyi tozalanishi shart. Buyumlar doim oʻz joyida saqlanadi. Hamma narsaning oʻz qutisi, turar joyi bor.
Epileptoid odatda tartibli, “gard yuqmagan”, axloqli odam bilan turmush quradi. Bolalarini ham juda kuchli nazorat ostida tarbiya qiladi. Bu tarbiya bolani ruhan sindirishi mumkinligini oʻylamaydi.
Epileptoidning oila aʼzolari uning agressivligi va hukmronlikka qattiq intilishi tufayli aziyat chekadilar.
Epileptoidga maslahatlar
– Hayotga ijobiy qarashga ham intiling. Odamlarga ham ishonch bildiring. Shunda hayotning yaxshi qirralari koʻpligiga amin boʻlishni boshlaysiz.
– Sport bilan shugʻullaning. Shu orqali ichingizda toʻplanib qolgan salbiy energiyani chiqarib yuborasiz. Rasm chizish, sokin musiqa eshitib uzoq sayr qilish ham juda foydali.
Epileptoidning yaqinlariga maslahatlar
– Uning ozodaligi, tartibliligini maqtang. Shunda sizga munosabati yanada iliqlashadi.
– Jahl ustida uni haqoratlab, kamsitib qoʻymang. Buni u umuman esidan chiqarmasligi mumkin.
Sarvinoz Omonova.
Psixologning qaydlari.