Ipoxondriya – bu nevrozning eng injiq turi bo‘lib, bunday shaxslar juda ezma, tez va doimo hafa bo‘lib yuradigan, o‘ziga ham, doktorlarga ham, yaqinlariga ham ishonmaydigan va miyasini be’mani fikrlar chulg‘ab olgan odamlardir.
Ular men hech qachon tuzalmayman deb o‘ylashadi, olgan davolash muolajalaridan norozi bo‘lib yurishadi, qandaydir antiqa davolash usullarini izlashadi va ularni o‘zida sinab ham ko‘rishadi. Doimiy qo‘rquv (xuddi yurak to‘xtab qoladigandek), og‘ir kasallikni o‘zida izlash, o‘lib qolish kabi xayollar ularning doimiy hamroxidir.
Ipoxondriyaga chalingan bemorning xayol surmagan kuni yo‘q: u kechasi xayol bilan uxlaydi, ertalab ham xayollar bilan uyg‘onadi. Hamma gap shundaki, bu xayollar faqat o‘zining dardi yoki kimdandir hafa bo‘lgani bilan bog‘liq. Agar uning qaysidir a’zosida kasallik belgilari aniqlansa, uni hadeb o‘ylayveradi, davolash natijasida bu kasallik o‘tib ketgan bo‘lsa ham qayta-qayta tekshiruvlardan o‘taveradi. Bunday shaxslar vrach qo‘ygan tashxisga va tekshiruv natijalariga gumon bilan qarashadi.
Ular tuzalguncha, o‘zlarining yaqinlarini kasal qilib qo‘yishadi. Ayniqsa, bunday shaxslarning yaqinlari, farzandlari undan ko‘p aziyat chekishadi. Ular yaqinlariga “Meni yaxshi doktorlarga ko‘rsatmayapsizlar, dardimni hech kim topa olmayapti, meni Toshkentga olib borib davolatinglar” kabi shikoyatlar bilan arz qilib yurishadi. Ipoxondriyaga, ko‘pincha, ayollar moyil bo‘lishadi. Agarda erkaklar ipoxondriyaga chalinsa, ularning xarakteri ayolsifat bo‘lib qoladi. Bu dunyoda ipoxondriyaga qarshi dori ham ishlab chiqilmagan.
Chunki ipoxondriya kasallik emas, balki hulq-atvorning yomon bir ko‘rinishidir. Agar bu satrlarni o‘qiyotgan odamda haqiqatan ham ipoxondriya bo‘lsa, ushbu satrlarning o‘ziyoq uni bu qiynoqdan xolos etishi tabiiy. Chunki ipoxondriyaga chalingan odam o‘zida bo‘layotgan holatning sir-asroridan voqif bo‘lsa, u albatta tuzalib ketadi.
Ular men hech qachon tuzalmayman deb o‘ylashadi, olgan davolash muolajalaridan norozi bo‘lib yurishadi, qandaydir antiqa davolash usullarini izlashadi va ularni o‘zida sinab ham ko‘rishadi. Doimiy qo‘rquv (xuddi yurak to‘xtab qoladigandek), og‘ir kasallikni o‘zida izlash, o‘lib qolish kabi xayollar ularning doimiy hamroxidir.
Ipoxondriyaga chalingan bemorning xayol surmagan kuni yo‘q: u kechasi xayol bilan uxlaydi, ertalab ham xayollar bilan uyg‘onadi. Hamma gap shundaki, bu xayollar faqat o‘zining dardi yoki kimdandir hafa bo‘lgani bilan bog‘liq. Agar uning qaysidir a’zosida kasallik belgilari aniqlansa, uni hadeb o‘ylayveradi, davolash natijasida bu kasallik o‘tib ketgan bo‘lsa ham qayta-qayta tekshiruvlardan o‘taveradi. Bunday shaxslar vrach qo‘ygan tashxisga va tekshiruv natijalariga gumon bilan qarashadi.
Ular tuzalguncha, o‘zlarining yaqinlarini kasal qilib qo‘yishadi. Ayniqsa, bunday shaxslarning yaqinlari, farzandlari undan ko‘p aziyat chekishadi. Ular yaqinlariga “Meni yaxshi doktorlarga ko‘rsatmayapsizlar, dardimni hech kim topa olmayapti, meni Toshkentga olib borib davolatinglar” kabi shikoyatlar bilan arz qilib yurishadi. Ipoxondriyaga, ko‘pincha, ayollar moyil bo‘lishadi. Agarda erkaklar ipoxondriyaga chalinsa, ularning xarakteri ayolsifat bo‘lib qoladi. Bu dunyoda ipoxondriyaga qarshi dori ham ishlab chiqilmagan.
Chunki ipoxondriya kasallik emas, balki hulq-atvorning yomon bir ko‘rinishidir. Agar bu satrlarni o‘qiyotgan odamda haqiqatan ham ipoxondriya bo‘lsa, ushbu satrlarning o‘ziyoq uni bu qiynoqdan xolos etishi tabiiy. Chunki ipoxondriyaga chalingan odam o‘zida bo‘layotgan holatning sir-asroridan voqif bo‘lsa, u albatta tuzalib ketadi.
Kitobning boshqa qismlari bilan saytimizning «Asab va ruhiyat» bo‘limida tanishishingiz mumkin.
© Zarifboy Ibodullayev, nevropatolog. Professor. "Asab va ruhiyat" kitobi. Asab.uz
Ushbu maqolalarni ham o‘qing:
Ushbu maqolani ham o'qing:
Disk churrasi shu qadar xavflimi?
