Vena oqimining doimiy buzilishi, oyoqlarda qon aylanishi bilan bog'liq muammolar sindromi - surunkali venoz yetishmovchilik paydo bo'lishiga olib keladi. Voyaga yetgan aholining taxminan 10-15% bu kasallikdan aziyat chekmoqda. Ushbu sindrom varikoz tomirlarining sherigidir.
Venoz yetishmovchilik sabablari
Venoz yetishmovchilik simptomlar majmuasi bo'lib - unda tomirlar o’tkazuvchanligi bilan bog'liq muammolar mavjud. Odatda tomirlar normal o’tkazuvchanlikka ega. Buzilish holatlarida tomirlarning o'tkazuvchanligi sezilarli darajada kamayadi. Vena tizimining haddan tashqari yuklanishi qonning qaytarilishi buzilishiga olib keladi, bu surunkali venoz yetishmovchilik alomatlari paydo bo'lishi bilan namoyon bo'ladi.
Venoz yetishmovchilik xavfli emasmi? Bu holat 30-50 yoshli ayollarda, ayniqsa irsiy moyilligi bo'lgan ayollarda faol rivojlanadi. Venoz yetishmovchilik belgilari ko'pincha homiladorlik paytida - tana og'irligi sezilarli darajada oshganda paydo bo'ladi.
Yetishmovchilikka olib keladigan omillar orasida kam jismoniy faoliyat ham ajratiladi.
Venoz yetishmovchilik paydo bo'lishiga quyidagilar sabab bo'ladi:
- tana holatini o'zgartirmasdan transportda sayohat qilish;
- ish joyida uzoq statik holat;
- ortiqcha vazn;
- ko’p ich qotishi;
- uzoq vaqt issiqda qolish;
- og'irliklarni ko'tarishda zo'riqish.
Bundan tashqari, Venoz yetishmovchilik muntazam ravishda jismoniy mashqlar bilan va gormonal kontratseptivlarni qabul qilishda yuzaga kelishi mumkin, Venoz yetishmovchilik ko'pincha homiladorlik paytida paydo bo'ladi.
Venoz yetishmovchilik alomatlari
Venoz yetishmovchilik uzoq vaqt davomida ko'rinmasligi mumkin, ammo paydo bo'ladigan alomatlar bemorning hayot sifatiga sezilarli ta'sir qiladi. Birinchi alomatlar oyoqlarda og'irlik hissi, ko'pincha oyoqning shishishi mavjud bo’ladi. Bundan tashqari - sanchiqli og'riq paydo bo’ladi. Kechasi boldir mushaklari tortishishi mumkin, bemor oyoqlarida issiqlik hissiyotlarini boshdan kechiradi.
Terda tomirlar "yulduzlari" va bo’rtib chiqqan tomirlar paydo bo'la boshlaydi, ular varikoz kengayishi bilan uzum dastalariga o'xshash shaklida ko'rinishga ega bo'ladi. Teri quruqroq bo'lib, kasallik o'sib borishi bilan jigarrang "po’st" bilan qoplanadi. Oxir-oqibat, ularning markazida trofik yara paydo bo'ladi.
Venoz yetishmovchilik bosqichlari
Venoz yetishmovchilik bir necha bosqichga ega:
- birinchi navbatda, venoz devor o'zgaradi;
- klapanlar ishlashni to'xtatadi;
- venoz gipertoniyaga olib keladigan buzilgan qon oqimi mavjud bo’ladi;
- varikoz tomirlari paydo bo'ladi;
- terining pigmentatsiyasi o'zgaradi;
- varikoz ekzema paydo bo'lishi mumkin;
- ushbu bosqichda tromboz tez-tez rivojlanib, chuqur tomirlarga ta'sir qiladi;
- asoratlar orasida - tromboflebit, o'pka emboliyasi.
Tomirlarning devorlari ko'proq o'tkazuvchan bo'lib, limfa qon oqimiga kiradi, trofizm buziladi va yallig'lanish paydo bo'ladi (10-15% hollarda). Venoz yetishmovchilikning so'nggi bosqichi - venoz trofik yara (4% hollarda)
Venoz yetishmovchilik diagnostikasi
Yetishmovchilikning aniq belgilari ko'z bilan ko'rinadigan bo'lsa va tashxis qo'yish oson bo'lsa, flebologga murojaat qilishadi. Diagnostika bo'yicha ixtisoslashgan klinikalarda ultratovush tekshiruvi usullari qo'llaniladi:
- tomirlar holati o'rganiladi;
- qon ular orqali qanday o'tishi baholanadi;
- venoz klapanlarning ishidagi buzilishlar ko'rib chiqiladi.
Ultratovush tekshiruvi paytida shifokor tomirlarning uch o'lchovli tasvirini, uning ishlashi to'g'risida ishonchli ma'lumotlarni oladi va natijada obyektiv tashxis qo'yilishi mumkin.
Homiladorlik paytida venoz yetishmovchilik
Homilador ayollarda oyoqlarning surunkali venoz yetishmovchiligi juda keng tarqalgan. Bu odatda quyidagi shaklda namoyon bo'ladi:
- teri ostida joylashgan kichik kalibrli tomirlarning kengayishi;
- safro tomirlaridagi o'zgarishlar, shish bilan birga;
- tos tomirlarining kengayishi;
- flebopatiya - aniq o'zgarishlar bo'lmasdan turib venoz yetishmovchilik belgilarining rivojlanishi.
Homilador ayollarga flebogemodinamikani yaxshilashga qaratilgan terapevtik vositalar buyuriladi.
Surunkali venoz yetishmovchilikning asoratlari
Ko'pgina bemorlarda venoz yetishmovchilik juda xavfli emasligi, bu shunchaki ko’rinish o’zgarishi ekanligi tushunchasi keng tarqalgan. Aslida, oyoqlarning venoz qon oqimining buzilishi qon blyashkalarining shakllanishiga sabab bo'ladi. Shuning uchun venoz yetishmovchilik ikkita asosiy asoratga ega: tromboz va tromboflebit. Trombozda chuqur tomirlar ta'sirlanadi:
- zararlangan hudud ko’kimtir bo'ladi,
- to'qimalar shishadi
- harakatlar og'riq bilan birga keladi.
Tromboflebitda yuzaki tomirlarda qon quyqalari hosil bo'ladi:
- teri qizarib ketadi;
- teri ostida og'riqli birikmalar hosil bo'ladi
- yurish paytida bemor oyoqlarda o'tkir og'riqni boshdan kechiradi.
Yirtilgan tromb katta tomirni to'sib qo'yishi va o'limga olib kelishi mumkin. Ushbu kasalliklarning o'tkir namoyon bo'lishi faqat jarrohlik kasalxonasida davolanadi.
Venoz yetishmovchilikni davolanish
Kasallikning dastlabki bosqichlarida venoz yetishmovchilik alomatlarini davolash uchun ko'p ishlar qilish mumkin. Konservativ davo quyidagi tadbirlardan iborat:
- kompress effekti, xususan, kompressli paypoq va pnevmatik massaj buyuriladi;
- parhez tayinlanadi, chunki venoz yetishmovchilik ko'pincha ortiqcha vazn ortishi natijasidir;
Venoz yetishmovchilikni dorilar bilan davolash
Venoz yetishmovchilikni davolash quyidagi fikrlarga asoslanadi:
- sportga, xususan, suzishga alohida e'tibor beriladi;
- kuchaytiruvchi dorilar buyuriladi - venotoniklar, gel va malhamlar
Barcha turdagi malhamlar bilan venoz yetishmovchilikni davolash uy sharoitida juda keng tarqalgan. Lekin dorixonadagi deyarli barcha malhamlar faqat vaqtincha shish va og'riqni yengillashtiradi. Geparin moyi, venoruton, venitan, gepatrombin kabi vositalar dastlabki bosqichda venoz yetishmovchiligining tashqi ko'rinishini yengadi, ammo ular uning sababini bartaraf eta olmaydi.
Uzoq muddatli natija beradigan samarali davolanish uchun flebolog yoki qon tomir jarrohiga tashrif buyurish shart. Ko’pincha tomirlarda qon oqimini tiklash uchun operatsiya talab qilinadi. Ammo dastlabki bosqichlarda venoz yetishmovchilikni operatsiyasiz konservativ davosi yetarli. Dastlabki bosqichlarda asosan elastik tibbiy trikotaj ishlatiladi. Buning uchun maxsus tibbiy paypoqlar, golflar va kolgotkalar qo'llaniladi.
Venoz yetishmovchilik - uyda davolanish
Agar sizga venoz yetishmovchilik tashxisi qo'yilgan bo'lsa, ba’zan, xalq tabobati bilan davolash vaziyatni yengillashtiradi. Masalan, venotonik vositalar yordam beradi. Ular qon tomirlari devorlarini mustahkamlaydi, mikrosirkulyatsiyani rag'batlantiradi, charchagan oyoqlar tuyg'usini, shishishini yengillashtiradi. Shuningdek, bemorlar qonni suyultiruvchi vositalar bilan davolash kursidan o'tadilar.
Venoz yetishmovchilikda og'riqni yengillashtirish - Xalq usullari bilan davolash:
Olma sirkasi - Kuniga ikki marta 30 daqiqa davomida. sirka bilan ho'llangan doka oyoqlariga 30 daqiqa davomida qo'ying. Oyoqlarni balandroq ko’taring. Bunday usul ijobiy ammo zaif ta'sirga ega.
Qalampir - Bir choy qoshiq qalampir kukuni bir stakan issiq suvda suyultiriladi va kuniga uch marta ichiladi. Bu oyoqlarda og'riqni to'xtatadi va qon oqimini yaxshilaydi.
Venoz etishmovchilikning oldini olish
Agar siz har kuni harakatda bo’lsangiz, unda venoz yetishmovchilik xavfi sezilarli darajada kamayadi. Venoz yetishmovchilik topilgan taqdirda ham, davolanish, ayniqsa, dastlabki bosqichlarda jiddiy bo'lmaydi.
- Sog'lom turmush tarzini olib borishingiz, sport bilan shug'ullanishingiz kerak.
- Ratsionga rioya qiling.
- Qulay poyabzal kiying, ortopedik tagliklardan foydalaning.
- Elastik kompress trikotaj ishlating.
Agar venoz yetishmovchiligining dastlabki belgilari paydo bo'lsa, flebologga tashrif buyuring. U venoz yetishmovchilik darajasini aniqlaydi. Agar kasallik qiyin bosqichga o'tib ketgan bo'lsa, umidingizni yo'qotmaslik kerak. Zamonaviy endovaskulyar jarrohlik usullari bilan murakkab holatlar ham davolanadi.
Venoz yetishmovchilik to’g’risida bemorlar tez-tez beradigan savollarga javoblar
Mening oyoqlarim doimiy ravishda shishgan, oyoqlarimdagi qon aylanishini qanday tiklashim mumkin?
Oyoqlarda qon aylanishini tiklash uchun avval shish paydo bo'lishining sababini aniqlash kerak. Tekshiruvni tomirlarni ultratovushli dupleks skanerlash va flebolog bilan maslahatlashuvdan boshlashingiz kerak.
Oyoqlarda qon quyqalarini qanday aniqlash mumkin?
Agar sizda tromboz haqida shubha bo'lsa, shoshilinch ravishda tibbiy yordamga murojaat qilishingiz kerak. Tashxis har doim qon tomir ultratovushni o'z ichiga oladi. Ushbu usul nafaqat oyoqlarda qon quyqalarini, balki ularning paydo bo'lish sabablarini ham aniq aniqlashga imkon beradi.
Tomirlarda qon quyqalari borligini qanday tushunish mumkin?
Faqatgina mutaxassis tomirlarda qon quyqalari borligini tushunishi yoki bu holatni istisno qilishi mumkin. Trombozni quyidagi belgilar ko’rsatadi:
- Oyoqning shishishi.
- Og'riq va / yoki qizarish.
- Oyoq-qo'lda og'irlik va to'liqlikni his qilish.
- Vena trombozi ilgari tashxis qo'yilganligi, tomir trombozi tez-tez qaytalanadi.
Eng yaxshi yechim venoz tomirlarni ultratovush tekshiruvi uchun flebologga murojaat qilish bo'ladi.
Qanday qilib oyoqlarda qon trombi borligini tekshirish mumkin?
Flebologning yordamida oyoqlarning tomirlarini ultratovushli dupleks yoki tripleks skanerlash yordamida oyoqlar tomirlard qon quyilishi borligini tekshirishingiz mumkin.
Uyda surunkali venoz yetishmovchilikni qanday davolash mumkin?
Uyda surunkali venoz yetishmovchilikni faqat tashxis qo'yadigan va tavsiyalar beradigan mutaxassis bilan maslahatlashgandan so'ng davolash kerak. Aks holda, sizda kasallikning asoratlarini olish ehtimoli katta.
Surunkali venoz yetishmovchilik belgilari bilan qanday kurashish mumkin?
Ushbu alomatlar paydo bo'lishidan oldin oyoqlarda surunkali venoz yetishmovchilik belgilari bilan kurashishni boshlash yaxshiroqdir, ya'ni profilaktika sifatida: muntazam fiziologik mashqlar, muvozanatli ovqatlanish, ortiqcha yukda kompress paypoqlardan foydalanish. Agar venoz yetishmovchilik belgilari paydo bo'lsa: shish, og'irlik, varikoz tomirlari - mutaxassisga murojaat qilishin kerak.
P.S. Shifokorlar ko’riksiz uyda venoz yetishmovchiligi simptomlarini davolashni maslahat bermaydilar.
Uyda surunkali venoz yetishmovchilik og'rig'ini qanday tezda bartaraf etish mumkin?
Varikoz tomirlarida og'riq paydo bo'lishi, ko'pincha rivojlangan asorat, varikotromboflebit yoki chuqur tomir trombozining alomatidir. Agar varikoz tomirlarida og'riqlar bo'lsa, uni uyda to'xtatish juda xavflidir. Tez shifokorga murojaat qilish kerak. Siz har qanday og’riq qoldiruvchi yordamida og'riqni tezda yengillashtirasiz, masalan, ketoprofen yoki meloksikam (Movalis). Ammo bu faqat vaqtinchalik chora.
Oyoqlardagi varikoz tomirlarining oldini olish uchun qanday choralarni ko’rish kerak?
Oyoqlarda varikoz tomirlarining oldini olish quyidagilarni o'z ichiga oladi:
- Oyoqlarda fiziologik yukda boldir mushaklaridan foydalanish, statik yuklanish vaqtining pasaytirish.
- To'liq, muvozanatli ovqatlanish.
- Uzoq muddatli statik turishda, havoda - I-II siqish sinfidagi kompressli paypoq kiyish.
Hozirgi kunda oyoqlarning varikoz tomirlarini davolash usullari qanday?
Oyoqlarning varikoz kengayishini zamonaviy davolash innovatsion texnologiyalardan foydalanishni o'z ichiga oladi. Zamonaviy klinikalar va flebologiya markazlari quyidagi yangi usullardan foydalanadilar:
- Endovazal termal obliteratsiya (lazerli, radiochastotali).
- Varadi va Eshuga ko'ra miniflebektomiya.
- Skleroterapiya.
manba: phlebolog.org